Budowle ochronne

Najskuteczniejszym środkiem zbiorowej ochrony ludności przed skutkami działania współczesnych środków rażenia są budowle ochronne.

Przygotowuje się je w postaci schronów lub ukryć, a różnią się one między sobą: stopniem odporności na burzące działanie broni jądrowej i konwencjonalnej oraz zdolnością osłonną wobec innych czynników oddziaływania broni masowego rażenia.

Schrony buduje się głównie w dużych aglomeracjach miejsko-przemysłowych i w szczególnie ważnych zakładach produkcyjnych lub obiektach użyteczności publicznej, najbardziej narażonych na atak ze strony przeciwnika. Na pozostałym obszarze kraju przygotowuje się ukrycia, przy czym głównym ich zadaniem jest ochrona ludności przed opadem promieniotwórczym.

Zarówno schrony, jak i ukrycia przygotowuje się w zasadzie w podpiwniczeniach budynków lub innych budowli, a także jako obiekty wolno stojące w miejscach nie narażonych na zagruzowanie.

Ze względu na skomplikowaną konstrukcję oraz stosunkowo długi czas budowy schrony przygotowuje się je zawczasu, jeszcze w okresie pokoju. Zajmują się tym wyspecjalizowane biura projektowe i przedsiębiorstwa budowlane. Ukrycia przygotowuje się w czasie pokoju częściowo (bez zakładania specjalistycznych instalacji i wyposażenia) i doprowadza do gotowości technicznej w okresie zagrożenia. Ukrycia przed opadem promieniotwórczym o niewielkiej pojemności (do 15 osób) przygotowywane będą przez ludność z dostępnych jej materiałów.

W związku z możliwością długotrwałego utrzymywania się na powierzchni ziemi skażeń promieniotwórczych ciągłe przebywanie ludzi w schronach i ukryciach (bez możliwości ich opuszczenia) trwać może kilkanaście dni. Stąd też obiekty te powinny być zaopatrzone w zapas wody do picia, żywność, leki i inne przedmioty pierwszej potrzeby. Oprócz schronów i ukryć dla chwilowego ukrycia ludzi w razie niespodziewanego ataku lotnictwa przeciwnika wykonywane będą przez ludność szczeliny przeciwlotnicze (w postaci rowów o łamanym zarysie), jako prowizoryczne urządzenia ochronne. Do ich obudowy i przykrycia stosuje się różnorodne podręczne materiały: deski, kantówki, żerdzie, faszynę itp.